Firmaların Kur Riski Neden Önemlidir?

Şirketlerin döviz cinsi varlıklarının döviz cinsi yükümlülüklerinden az olmasına açık pozisyon denir.

Firmaların yabancı para açık pozisyonlarının olması hem finansal istikrar hem de fiyat istikrarı açısından önemli bir risk oluşturur.

Neden mi?

Çünkü döviz kurları artarken döviz geliri veya varlığı olmayıp döviz cinsinden borcu olan firmaların borç yükleri artar. Diyelim ki firmanızın 100 bin İsviçre frankı borcu var ve frank 4TL. Frankın 5 TL olması halinde frank cinsinden borcunuz sabit kalır. Ancak döviz geliriniz veya varlığınız yoksa borcunuzu kapatmak için ödemeniz gereken Türk lirası miktarı artar. Borcunuz 400 bin TL’yken 500 bin TL olur. Açık pozisyon nedeniyle borcunuz bir anda arttığı için vadesi gelen borçlarınızı ödemekte zorlanırsınız. Bankaların sizinki gibi firmalardan alacaklarını tahsil etmeleri de zorlaşır. 

Bu durumdan olumsuz etkilenen bankalar ödeme gücü bozulan firmalara yeni kredi açmak istemezler. Kredi vermeyi de ancak daha fazla teminat karşılığında kabul ederler. Kredi bulmakta zorlanan firmalar yatırımlarını azaltır ve ekonomik büyüme yavaşlar.

Kur oynaklığının fazla olduğu dönemlerde, açık pozisyonu olan firmalar açıklarını kapatarak kur riskinden korunmak isteyebilirler. Bunu da panik halinde döviz alarak yaparlar. Bu işlem dövize olan talebi artırır. Dolayısıyla, döviz kuru daha da yükselir.

Döviz kurlarındaki bu yükselişse akıllı telefonlar, otomobiller gibi ithal edilen ürünlerin fiyatını artırır. Sadece bu kadar mı? Üretimde kullanılan ithal malların da fiyatları artar. Örneğin, tekstil ürünlerinde kullanılan ithal ipliklerin fiyatlarındaki artış, ülkemizde üretilen gömleklerin fiyatını da artırır. Bu da enflasyonda yükselişe yol açar.