Verimlilik artışı nasıl sağlanır?

Bir firmanın, sahip olduğu işgücü, makine, teknoloji gibi üretim faktörlerinin tamamını kullanarak üretebileceği ürün miktarı sınırlıdır. Bu firmanın, elindeki üretim faktörlerinin bileşimi ile üretebileceği farklı üretim seviyeleri “üretim imkânları eğrisi” ile gösterilir.

Bir elektronik firması düşünelim. Fabrikada bulunan elektronik malzemeler, insan kaynağı ve teknoloji ile bu fabrika 120 tablet ve 260 akıllı telefon üretebiliyor olsun. Verimlilik değişmezken daha çok tablet üretebilmek için, telefon üretiminin azaltılması gerekir. Eğri üzerinde herhangi bir noktada gerçekleştirilen üretim, teknik açıdan verimli olarak kabul edilir.

Eğer bir firma üretim imkânları eğrisinin içinde üretim yapıyorsa, kapasitesinin altında çalışıyor demektir. Bu durum firmanın teknik açıdan verimli olmadığı anlamına gelir. Bu durumda firma, üretim imkânları eğrisine doğru hareket ederek aynı miktarda üretim faktörü ile daha fazla ürün elde edebilir.  

Üretim seviyesi eğri üzerinde olan bir firma ise verimliliğini artırarak üretim kapasitesini artırabilir. Örneğin, yeni bir teknolojiye dayanan bir yazılım, elektronik firmasında yapılan üretimin hızlanmasını sağlar. Bu sayede firma, sahip olduğu aynı kaynaklarla daha çok üretim yaparak, C noktasına ulaşabilir. Genellikle teknolojik gelişmeler, yeni icatlar ve işgücünün eğitilmesi sayesinde verimlilik artar, üretim hızlanır veya üretim maliyetleri düşer. Böylece, mevcut faktörler ile artan verimlilik sayesinde daha çok ürün elde edilir.

Verimliliğin artması, hem bireyler hem de ülkenin refahını olumlu etkiler. Nasıl mı?

İşletmeler, verimlilik artışı sayesinde aynı üretim seviyesini daha düşük maliyetle elde edebilir. Yani firmalar daha fazla kâr elde eder.

Verimlilik artışı ile ürünlerin birim maliyeti düşer. Firmalar kârlarını azaltmadan sundukları mal ve hizmetlerin fiyatlarını düşürebilir. Bu durum aynı zamanda ülkenin diğer ülkeler karşısındaki rekabet gücünü artırır.

Verimlilik artışı uzun vadede büyümeyi ve fiyat istikrarını destekleyerek ülke ekonomisine ve refahına katkı sağlar.