Merkez Bankası Ne Yapar? Merkez Bankası Deyince Aklınıza Ne Geliyor?

Diğer bankalardan farklı olarak Merkez Bankasında hesap açamayız veya Merkez Bankasından kredi alamayız. Peki o zaman Merkez Bankasının görevi nedir? Her gün kullandığımız banknotlar Merkez Bankası tarafından tasarlanır ve basılır. Banknot basma yetkisi Meclis tarafından süresiz olarak Merkez Bankasına devredilmiştir. Banka ayrıca piyasada yeterli miktarda temiz banknot bulunmasını sağlar.

Merkez Bankasının temel amacı fiyat istikrarını sağlamak yani paramızın değerini korumaktır. Fiyat istikrarı bir ekonomide fiyatların genel seviyesinin düşük ve istikrarlı olması anlamına gelir. Böyle bir ekonomide enflasyon bireylerin yatırım, tüketim ve tasarruf kararlarını etkilemeyecek ölçüde düşük seyreder.  Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamak için kısa vadeli faiz oranlarını kullanır. Bankanın faiz oranlarında değişikliğe gitmesi, harcama, yatırım ve tasarruf kararlarımızı, dolayısıyla da fiyatları etkiler. Merkez Bankası fiyat istikrarı amacına ulaşmak için uygulayacağı para politikasını doğrudan kendisi belirler. Merkez Bankası finansal istikrarı sağlamak için, finansal sistemi etkileyebilecek risklere karşı önlem alır.

Finansal istikrar, finansal kurumların sağlıklı bir biçimde çalışması ve finansal koşulların elverişli olmasıdır. Finansal istikrarın olmadığı bir ortamda para politikası etkili olamaz. Finansal sistemde yaşanabilecek sorunlar, ekonomik büyümenin zarar görmesine, işsizliğe ve fiyat istikrarının tehlikeye girmesine neden olur. 

Merkez Bankasının temel görevlerinden biri de Türkiye’de uygulanacak döviz kuru rejimini hükûmet ile birlikte belirlemektir. Kur politikasının uygulanması ise Merkez Bankasına aittir. Dalgalı kur rejiminde kurlar piyasadaki arz ve talep koşulları tarafından belirlenir. Ancak Merkez Bankası, finansal istikrarı korumak için Türk lirasının aşırı değerlenmesi veya aşırı değer kaybına karşı önlem alabilir.

Merkez Bankası ülkemizin altın ve döviz rezervlerini saklamak ve yönetmekle de görevlidir. Ayrıca ödeme sistemlerinin sağlıklı, güvenli ve süratli çalışmasından da sorumludur. 

Merkez Bankası, tüm bu faaliyetleri ile paramıza ve ekonomimize duyulan güveni ve ülkemizin refahını artırmaya çalışır.