Firma Maliyet Yapısı ve Maliyet Kaynaklı Enflasyon Baskıları
|
Başlık: |
Firma Maliyet Yapısı ve Maliyet Kaynaklı Enflasyon Baskıları |
|
|
Sayı: |
15/03 |
|
|
Yazar(lar): |
H. Burcu Gürcihan Yüncüler, Fethi Öğünç |
|
|
Dil: |
Türkçe |
|
|
Tarih: |
Ocak 2015 |
|
|
Özet: |
Maliyet yönlü unsurlardaki gelişmeler zaman zaman tüketici fiyatlarındaki değişimin önemli bir kısmını oluşturmasına rağmen, Türkiye’ye dair iktisadi yazında bu baskıların boyutunu ölçmeye yönelik kapsamlı bir çalışma mevcut değildir. Bu çalışmada TÜİK Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri mikro veri seti kullanılarak sektörler itibarıyla (i) ana maliyet unsurlarının (aramalı, personel, finansman vs. gibi) firma maliyeti içindeki payları elde edilmekte ve (ii) TÜFE ve hizmet enflasyonunda maliyet yönlü baskıların boyutunu ölçmeye yönelik endeksler hesaplanmaktadır. Bulgular, tarım dışı sektörde faaliyet gösteren, 20 ve üzerinde (20+) istihdama sahip firmaların maliyet yapısında en yüksek paya sahip giderlerin hammadde, personel ve faaliyetle ilgili genel işletme giderleri olduğuna işaret etmektedir. Analize konu olan 2006Ç1-2014Ç3 döneminde maliyet enflasyonundaki artışa en yüksek katkı söz konusu gider kalemlerinden gelmiştir. 20+ istihdamı olan girişimler için finansman giderlerinin payının ortalamada görece düşük olması, bu büyüklükteki firmalar için işletme sermayesi kanalının incelenen dönemde güçlü bir kanal olmadığı yönünde sinyal vermektedir. Bulgular tüketici ve hizmet enflasyonu için oluşturulan maliyet göstergelerinin, bu sektörlerdeki maliyet baskılarının yönü, boyutu ve kaynağı hakkında fikir verme açısından faydalı göstergeler olduğuna işaret etmektedir. Tüketici enflasyonuna yönelik maliyet artışının temel belirleyicileri olarak hammadde fiyatları ve işgücü giderleri dikkat çekerken, hizmet sektörü özelinde işgücü maliyetlerinin önemi artmakta, işgücü ve hammadde giderlerine ek olarak faaliyetle ilgili genel işletme giderleri de önemli bir unsur olarak öne çıkmaktadır. |
|
|
Anahtar Kelimeler: |
Enflasyon, Maliyet Unsurları, Türkiye, Firma Maliyet Yapısı |
|
|
JEL Sınıflaması: |
E31; D24 |
|